Iris دوربین مداربسته چیست؟

کاربرد دیافراگم دوربین مداربسته

دیافراگم دریچه ای است که روی لنز دوربین مداربسته قرار دارد که به آیریس نیز شناخته می شود. Iris دوربین مداربسته کاربردی همانند عنبیه چشم انسان دارد که نسبت به شدت نور واکنش نشان می دهد تا روشنایی دریافتی از محیط را به تعادل رساند. در واقع کنترل کننده نور ورودی به لنز دوربین مداربسته بوده و در انواع مختلف عملکردهای متفاوتی دارد. به اینگونه که در محیط هایی با روشنایی بالا به نحوی واکنش می دهد که نور به اندازه مورد نیاز از لنز عبور کند و با روشنایی بیش از اندازه کیفیت تصویر ضبط شده کاهش پیدا نکند. همچنین در شب یا در محیط هایی نسبتا تاریک این دریچه بزرگ شده و تا حد امکان روشنایی مورد نیاز دوربین را از لنز عبور می دهد.

دیافراگم لنز اتوماتیک

عملکرد Iris دوربین مداربسته

همانطور که اشاره شد دیافراگم دوربین مداربسته انواع گوناگونی دارد که عملکرد آنها بسته به شرایط متفاوت است. اما در کل دیافراگم با کنترل اندازه دریچه خود اجازه نمی دهد نور بیش از اندازه یا کمتر از حد مورد نیاز از لنز عبور کند. این کار را با بزرگ و کوچک کردن دریچه یا دهانه خود انجام می دهد و تمام عملکرد آن وابسته به تغییر در روشنایی محیط است. چرا که اگر در روز آیریس روشنایی را با شدت بالاتر یا پایین تر از حد مورد نیاز از خود عبور دهد کیفیت تصویر کاهش می یابد.

تاثیر نور بر کیفیت تصویر به این خاطر است که فوتون های آن نقش اصلی را در ایجاد تصویر ایفا می کنند. نور از لنز عبور کرده و با چیپ تصویر برخورد می کند. سنسورهای تصویر در دوربین مداربسته از سلول های نوری تحت عنوان فتودیودها تشکیل شده اند که هر کدام از آنها یک شار نوری را دریافت کرده و آن را به عنوان پیکسل ثبت می کنند. اگر هر شار نوری شدت روشنایی بالایی داشته باشد، نور تصویر بیش از حد استاندارد خواهد بود. در این شرایط دوربین مداربسته تصویر را کمی محو و بی کیفیت ضبط می کند.

انواع دیافراگم

لنزهای دوربین مداربسته به چهار نوع تقسیم می شوند. تقسیم بندی لنزها بر اساس عملکرد Iris روی آنها انجام می شود. انواع این دیافراگم ها به شرح زیر می باشند:

• آیریس ثابت
• آیریس دستی
• اتوماتیک
• P-Iris

لنز ثابت در دوربین مداربسته

همانطور که از نام این دیافراگم مشخص است سطح مقطع لنز در آن ثابت بوده و واکنشی نسبت به نور نشان نمی دهد حتی قابل تنظیم نیز نمی باشد. اما در اندازه های گوناگون طراحی می شود. به این منظور که Iris دوربین مداربسته با لنز ثابت یک کد اختصاصی دارد که بیان کننده حداقل تا حداکثر اندازه های دیافراگم هستند. هنگام خرید دوربین مداربسته باید محل نصب دوربین را در نظر بگیرید. چرا که لنزهای ثابت برای محیط هایی مناسب می باشند که تغییرات نور در آنها کم باشد. طبیعتا دوربین های فضای باز که در شب و روز فعال هستند دیافراگم ثابت توصیه نمی شود.

برای انتخاب دوربین مداربسته باید به F-STOP آن توجه کنید. F-STOP میزان نوری است که دریچه Iris می تواند از خود عبور دهد که در لنزهای Fixed Iris این پارامتر ثابت است. هر چه F-Number بزرگتر باشد دریچه دیافراگم نیز کوچکتر بوده و نور کمتری از خود عبور می دهد. حداقل کد Iris دوربین مداربسته به این معنا است که دریچه کاملا باز بوده و برای تاریک ترین محیط ها مناسب می باشد. اگر دوربین مداربسته در محیط های اداری نصب می شود و تنها در ساعت کاری فعال است می توانید دیافراگمی با F-Number بزرگ تهیه نمایید چرا که فضا تماما روشن و بدون تغییر می باشد.

انواع لنز و دیافراگم در دوربین مداربسته

Iris یا دیافراگم دستی

این لنزها را به صورت دستی می توانید کنید. به این صورت که در هر زمان امکان کوچک کردن یا بزرگ کردن Iris وجود دارد. با این نوع دیافراگم میزان نور دریافتی، روشنایی تصویر و در نتیجه کیفیت تصویر را با توجه به نیاز و انتظار خود تنظیم می کنید. البته این موضوع می تواند اندکی آزاردهنده باشد چرا که برای داشتن تصاویری با کیفیت باید با تغییر نور اندازه دریچه را کاهش یا افزایش دهید. این مسئله کمی دردسر زا بوده و حتی ممکن است به فوکوس لنز آسیب رساند.

 لنز اتوماتیک در دوربین مداربسته (DC Iris و  VIDEO Iris)

Iris اتوماتیک دوربین مداربسته نسبت به دو مدل دیگر رایج تر و با کیفیت تر می باشد. این لنز به صورت خودکار به تغییر نور در محیط واکنش نشان می دهد. به این صورت که در طول روز دریچه را تا اندازه لازم کوچک کرده و با تاریک شدن هوا آن را بزرگ می کند. اینگونه بدون هیچ دغدغه ای تصاویر را با کیفیت ایده آل دریافت می کنید.

دیافراگم Iris در دوربین مداربسته به دو مدل تقسیم می شود:

DC Iris: دریچه توسط موتور داخل دوربین مداربسته کنترل می شود.

VIDEO Iris: مدار کنترل کننده داخل لنز دریچه را کنترل می کند.

P-Iris دوربین مداربسته

پی آیریس کمی پیشرفته تر از لنز اتوماتیک بوده و دقت بیشتری در تنظیم دریچه دیافراگم دارد. چرا که به وسیله موتورهای مکانیکی تنظیم شده و واکنش دهی حساس تری دارد. این مسئله باعث می شود مانند لنزهای اتوماتیک قدیمی با کاهش یا افزایش بیش از حد اندازه دیافراگم کیفیت تصویر کم نشود.

دریچه دیافراگم دوربین مداربسته

نتیجه گیری

دوربین های مداربسته با چهار مدل لنز طراحی و تولید می شوند. هر کدام از لنزها دارای دیافراگم هایی با عملکرد و کدگذاری متفاوتی می باشند. دیافراگم دوربین مداربسته تعیین کننده میزان نور عبوری از لنز می باشد. به این شکل که در نور کم اندازه دریچه خود را به حداکثر می رساند تا روشنایی و کیفیت تصویر به حد ایده آل برسد. در روشنایی نیز همین فرایند به صورت عکس انجام می شود.

سوالات متداول

1. چرا برخی تصاویر ضبط شده در دوربین هایی با لنز اتوماتیک تار می باشند؟
   زمانی که روشنایی محیط زیاد باشد و دیافراگم بیش از اندازه کوچک شود این مشکل پیش می آید. در مدل دستی نیز اگر اندازه دریچه را بیش از حد لازم کاهش یا افزایش دهید کیفیت تصویر پایین می آید.
2. قیمت این لنزها به چه صورت است؟
   Iris ثابت و دستی ارزان ترین و پی آیریس گران ترین آنها می باشند. چرا که دارای حداقل و حداکثر کیفیت در عملکرد هستند.
3. برای محیط های بیرونی لنز اتوماتیک بهتر است یا پی آیریس؟
   لنز اتوماتیک برای فضای باز بیشتر توصیه می شود و از آنجا که پی آیرس قیمت بالایی دارد آن را برای موارد حساس توصیه می کنیم.